Η θεωρία είναι απλή : Η Ε.Ε. χρειάζεται ένα νέο πλέγμα ρυθμίσεων που θα εγγυάται την ελεύθερη μετάδοση τηλεοπτικών προγραμμάτων, θα περιορίζει τη διαφήμιση, θα προωθεί τις ευρωπαϊκές συμπαραγωγές και θα προστατεύει τον τηλεθεατή από την παραπληροφόρηση και τα ακατάλληλα περιεχόμενα. ΄Ομως η θεωρία είναι πιο εύκολη από την πράξη...
"Από το 1986 μέχρι το 2000 είχαν βγει 60-70 κοινοτικές οδηγίες για την τηλεόραση χωρίς σύνορα" επισημαίνει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μανώλης Μαυρομμάτης. "Από το 2000 μέχρι το 2005 δεν έχει βγει καμία. ΄Ομως οι ήδη υπάρχουσες οδηγίες τηρούνται; Η δική μου προσωπική άποψη από την έρευνα που έκανα είναι ότι όχι, δεν τηρούνται !"
Πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε έκθεση του Γάλλου ευρωβουλευτή Ενρύ Βεμπέρ για την "Τηλεόραση χωρίς Σύνορα" και ζητεί από την Κομισιόν νέα μέτρα. Πρώτη προτεραιότητα θεωρείται μία αντιτράστ νομοθεσία για την υπερσυγκέντρωση των ΜΜΕ στην Ευρώπη. "Δεν αρκεί να πετάει η Κομισιόν το μπαλάκι στα κράτη μέλη" λέει χαρακτηριστικά ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ Δημήτρης Παπαδημούλης. "Διότι με αυτή τη μέθοδο τα προηγούμενα χρόνια το πρόβλημα όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκε, αλλά μεγάλωσε. Και δεν έχουμε μόνο τον Μπερλουσκόνι. Σε αρκετά κράτη-μέλη έχουμε φαινόμενα εντεινόμενου μπερλουσκονισμού, επομένως χρειάζεται κοινή ευρωπαϊκή απάντηση. Προτείνω λοιπόν, όταν η Κομισιόν θα ετοιμάσει την αναθεωρημένη πρόταση οδηγίας, να μας φέρει μία αντιτράστ κοινοτική οδηγία, η οποία να βάζει ελάχιστα όρια στο θέμα της υπερσυγκέντρωσης".
Ο Γάλλος εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου είχε διαπιστώσει ότι ορισμένες διατάξεις της οδηγίας, όπως αυτές που αφορούν τη διαφήμιση, δεν εφαρμόζονται, ελλείψει καταλλήλων ελέγχων σε πολλά κράτη-μέλη. Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μανώλης Μαυρομμάτης επισημαίνει ότι αυτό ισχύει για τις διατάξεις που αποβλέπουν στην προστασία των ανηλίκων.
"Πρέπει να δούμε με ποιον τρόπο η καινούρια τεχνολογία που εισβάλλει στα σπίτια μας θα περιοριστεί, είτε πρόκειται για πορνογραφία, ειτε πρόκειται για διάδοση άλλου υλικού" υποστηρίζει. "Δεν είναι δυνατόν σε μεγάλα τηλεοπτικά προγράμματα να εμφανίζονται οι πρωταγωνιστές να καπνίζουν, ενώ αυτό το προϊόν απαγορεύεται και να πίνουν αλκοολούχα ποτά, ενώ αυτά απαγορεύονται ως προβολή και διαφήμιση".
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να ρίχνει ιδιαίτερο βάρος στην απελευθέρωση της διαφήμισης, συνεπικουρούμενη από το λόμπυ της ιδιωτικής τηλεόρασης. Μόλις πρόσφατα η επικεφαλής του μεγαλύτερου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού στην Ευρώπη, η πρόεδρος του γερμανικού RTL ΄Ινγκριντ Χαας, ζήτησε από την Κομισιόν να αρθούν οι σημερινοί περιορισμοί στη διαφήμιση και να επιτραπεί το product placement στην τηλεόραση, όπως εφαρμόζεται ήδη στον κινηματογράφο.
΄Οσο για την προστασία της ευρωπαϊκής παραγωγής το ψήφισμα Βεμπέρ επιμένει στις "ευρωπαϊκές ποσοστώσεις" και μάλιστα επικρίνει τα σημερινά "παράθυρα" στην ισχύουσα νομοθεσία και ιδιαιτέρως το γεγονός ότι "η εφαρμογή ποσοστώσεων υπολογίζεται ανά ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό και όχι ανά κανάλι, γεγονός που συνιστά ουσιαστικά παραβίαση των αρχών της οδηγίας".
"Είναι θέμα ανταγωνιστικότητας απέναντι στους μεγάλους παραγωγούς" επισημαίνει ο Μανώλης Μαυρομμάτης. "Το 70% των τηλεοπτικών προγραμμάτων προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρέπει να το αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, όχι βάζοντας φραγμούς στο προϊόν που εισάγεται, αλλά με ποιοτική αναβάθμιση. Δεν μπορεί μέχρι σήμερα να είναι εκτός κυκλώματος ή κλίματος οι ανεξάρτητοι παραγωγοί".
Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει καν εννιαία αντίληψη για το τί ακριβώς είναι ο "ανεξάρτητος παραγωγός", επισημαίνει ο Δημήτρης Παπαδημούλης: "Η έκθεση μιλάει και για την ανάγκη να οριστεί τί σημαίνει έργο. Γιατί καμιά φορά καλύπονται οι ποσοστώσεις της ευρωπαϊκής παραγωγής με γελοίες εκπομπές τύπου ριάλιτυ, τα οποία είναι απλώς μετονομασία των χειρότερων στιγμών της αμερικανικής τηλεόρασης. Δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Οι Αμερικανοί στηρίζουν τα προϊόντα τους. Γιατί και οι Ευρωπαίοι να μην στηρίξουν τα δικά τους;"
(Ρεπορτάζ για την Deutsche Welle, Νοέμβριος 2005)